Meeravissianngortinneqarsimasut sisamat danskit naalagaaffiannit taarsiiffigineqarnissamik piumasaqaateqartut isumaginninnermut ministereqarfimmit itigartitsinermik kisimik naammaginninngillat.

Folketingimut ilaasortat marluk IA-mit Aaja Chemnitz aamma Naleqqamit Aki-Matilda Høegh-Dam itigartitsineq aamma paasiuminaatsippaat.

- Nutaarsiassatsialaanngilluinnarpoq, Aaja Chemnitz oqarpoq, nangillunilu:

- Arlaannik misissuisoqarnissaanik imaluunniit politikikkut qaqitsisoqarnissaanik nassuerutiginnittoqartinnagu itigartitsiinnavittoqarnera kamaammissutigingaarpara.

Meeravissianngortinneqarsimasut sisamat Pramming Advokaterinit eqqartuussissuserisuuffigineqartut angajoqqaavimminnit 1950-ikkunnit 1970-ikkunnut angajoqqaavimminnit peersinneqarnerminni inuttut pisinnaatitaaffitik unioqqutinneqarsimanerat pissutigalugu tamarmik immikkut 250.000 koruuninik naalagaaffimmit taarsiiffigineqarnissaminnik piumasaqaateqarput.

Meeravissianngortinneqarsimasut sisamat tamarmik danskinut ilaqutariinnut meeravissianngortinneqarnerminni kalaallisut nagguitsik, ilaquttatik oqaatsitillu annaavaat.

Taarsiissuteqartoqarnissaanut piumasaqaat katillugu 1 millionit koruuniusoq 2024-mi juunip 21-anni inuiattut ullorsiornermi nassiunneqarpoq. Isumaginninnermut ministereqarfilli piumasaqaammut maanna itigartitsivoq. Aki-Matilda Høegh-Damillu tamanna tupaallaatiginngilaa.

- Danskit tungaanniit nunasiaatilittut aaqqissuussinermut danskillu naalagaaffiata kalaallinut innuttaasunut iliuuserisimasanut akisussaaffimmik tiguserusuttoqanngilaq. Politikikkut iliuuseqarusuttoqaraluaruni aamma piviusumik iliuuseqartoqarsimassagaluarpoq, taanna oqarpoq.

Ersersitsineq uggornartoq

Ukiuni kingullerni oqaluttuarisaanermi pisimasut nuanninngitsut soorlu spiralilersuisoqarsimanera, inatsisitigut ataataqanngitsut, akuersissuteqartoqaranilu meeravissianngortinneqarsimasut qulaarneqarput, tamakkulu nunatta Danmarkillu akornanni attaveqarnermut isornartunngortitsipput.

Tamatuma saniatigut pingaartumik ukiup affaani kingullermi amerikamiut præsidentiata, Trumpip nunatta amerikamiunit aqunneqarnissaanik kissaateqarluni arlaleriarluni oqaaseqarnerata kingorna nunat marluk aamma naalagaaffeqatigiinneq immikkut ittumik maluginiarneqarput.

Suliarli una nunatta Danmarkillu akornanni attaveqarnermut iluaqutaanngivissoq, Aaja Chemnitz isumaqarpoq.

- Amerikamiut tungaannit immikkut ittumik tatisimaneqarnermiillutalu naalagaaffeqatigiinnit pitsaanerusumik nutartersimasumillu qulakkeerisimanngilagut.

- Taamaammat oqaluttuarisaanermi pisimasut nassuerutigineqarumatinnagit itigartitsineq una muminganut sammisumiittoq isumaqarpunga, tamannalu ullumikkut atassuteqarnermut sunniuteqarpoq.

- Taamaammat danskit tungaanniit saammaateqatigiinnissamut suliaq uku meeravissianngortinneqarsimasut ilaaffigisaat nassuerutigineqanngilaq. Tamannalu kalaallinut inuiaqatigiinnut uggornarluinnartumik ersersitsinerusoq isumaqarpunga, taanna oqarpoq.

Inatsimmik nutaamik piumasaqarniartoq

Taamaammat Aaja Chemnitzip danskit tungaaniit nassuerutiginnittoqarnissaanut allatut iliuuseqarnissaq misissorniarlugu oqaatigaa.

Assinganik Aki-Matilda Høegh-Damip kalaallit tungaaniit pisariaqaraangat Danmarkimut akuliuttarnissaa kissaatigaa – tamannalu paasineqartariaqarpoq.

- Kalaallit innuttaasut nunaniaateqarnerup aaqqissuussaanerani 1970-ikkut 1980-ikkunnilu allaat ullumimut suli atuuttuni anniaataat takunngitsuusaarneqarput, taanna oqarpoq.

Politikeri Naleqqameersoq aalajangiisinnaagaluaruni Danmarkip ”nunasiaatilittut Kalaallit Nunaannut iliuutsiminut tamanut” akisussaaffilerneqarnissaanik qulakkeerisumik Folketingimi nutaamik inatsisiliortoqartariaqaraluarpoq.

Aki-Matilda Høegh-Damip pinerlineqarsimasunut inatsit isumassarsiorfittut allaat isiginiarpaa.

- Tassa naapertuilluanngitsuliorfiusimasut taarsiissuteqartoqarnissaanut qinnuteqarsinnaapput, eqqartuussivimmilu suliaqarneq aqqusaanngikkaluarlugu taarsiiffigineqarsinnaallutik.

- Inatsit taama ittoq issuarneqarluni Danmarkip nunasiaateqarnermi aaqqissuussinernut Kalaallit Nunaanni eqqugaasimasunut ataavartumik anniaateqalersimasunut akisussaaffik tamakkiisoq tigussagaa isumaqarpunga.