Frankrigip præsidentia Emmanuel Macron Nuummut ualilernerani tikissaaq. Tikeraarnera oqaluttuarisaanermi pisuullunilu Frankrigip Kalaallit Nunaannik tapersersuineranik ersersitsineruvoq – pingaartumik amerikamiut aqutsilernissaminnik kissaateqarnerat eqqarsaatigalugu.  

Naalakkersuisut ivertinneqareernerisa kingorna nunanut allanut naalakkersuisoq, Vivian Motzfeldt (S), Frankrigip nunanut allanut ministeria aamma atorfilittat ataatsimeeqatigiartorlugit Parisimut Bruxellesimullu angalavoq. 

Nunatsinni paasissutissanut qitiusoqarfimmik pilersitsisoqarnissaa aamma franskit ilisimatusartut nunatsinnut tikilluaqqusaanerat pillugit tusagassiorfinnut nalunaarummik marsip 26-anni saqqummersitsivoq. Tamanna ilutigalugu nunatta Frankrigillu akornanni suleqatigiinnerulersitsisoqarnissaa oqaatigisaqattaartarpaa. 

Saniatigulli naalagaaffiup allanut attaveqarnera ineriartorpoq. Kalaallit Nunaat sakkutuuliinikkut ikiorsinnaallugu – aamma Kalaallit Nunaata kissaatigippagu franskinik sakkutuuliisinnaanermik nalunaarut, Frankrigimi nunanut allanut politikkikkut siunnersuisoqatigiit akueraat.  

Franskit nunanut allanut attaveqarneranni nuannareqqusaarnermi piffissami kingullermi oqaloqatiginninnerit sakkortusiartorput. 

Emmanuel Macronip tikeraarnera, Kalaallit Nunaannik ikinngutiginninneq pillugu kalerrisaarutaannaanngilaq. Taassumami tikeraarnini tunuliaqutaralugu, USA-mut – kisianni aamma EU-mut, ersarissaatitut atorsinnaavaa.  

Dansk Institut for Internationale Studierimi (DIIS) Issittoq aamma nunarsuarmi tamarmi naalakkersuinermik ingerlatsineq ukkataralugit ilisimatusartuuneq Ulrik Pram Gad taama oqarpoq. 

- EU niueqatigiinnikkut suleqatigiinnerinnaanani aammali nunarsuarmi sakkutooqarnikkut pissaaneqarnermik takutitsisinnaanissaanut EU-mi ilaasortat ilaanissaat Frankrigip ukiuni qulikkuutaani anguniarnikuuaa.

Franskit pissaanermik takutitsiniarnerat  

Kalaallit Nunaata amerikamiunit aqunneqalernissaanik Donald Trumpip kissaateqarluni decembarimi oqaaseqaqqinneraniit, Frankrig nunani siulliit ilaanniilluni Kalaallit Nunaannut tapersersuinerminik takutitsisuuvoq. 

Tamanna arlalinnik pissutissaqartoq Ulrik Pram Gad isumaqarpoq. Siullertut Frankrig nunasiaateqarneq nunasiaataajunnaarsaanerlu pillugit oqaluttuarisaanermi ilisimasaqarluartuuvoq. Saniatigullu franskinik inuup inuiaqatigiillu pissusiinik misissuisartunik arlalinnik ukiut ingerlanerini nunatsinniittoqartarpoq.

Dansk Institut for Internationale Studierimi Issittumi politikki ukkataralugu ilisimatusartuunerup Ulrik Pram Gadip franskit Nuummut tikeraarnerat USA-mut kalerrisaarinermik takussutissatut isigineruaa – kisianni aamma EU-mut tassa peqatigiit sakkutooqarnikkut aamma nunarsuarmi tamarmi naalakkersuinermik ingerlatsinermut tunngasumik ineriartortitsisoqarnerusariaqarsoraa.  Assi © : Arthur Cammelbeeck/Ritzau Scanpix

- Taamaattoqarnera Knud Rasmussenikkut kulturianni alutorineqartumi allaalaartumik pilersitsivoq. Tamanna nunanut allarpassuarnut naleqqiullugu, franskit Kalaallit Nunaat pillugu ilisimasaqarluareernerannut malunnaataavoq.  

Tapersersuinerli sunit tamanit pingaarnerpaavoq – taamatuttaaq tikeraarneq -  Frankrigip nunanut allanut tunngatillugu politikkimi nutaami siuttutut EU-llu sakkutooqarnikkut sammivianut inissiineratut ippoq – nunarpullu tassani inissisimalluarluni.

- Frankrig pissaaneqarluartoorusuttuaannarpoq, taamaammallu USA-mut malinnitsitut ingerlanani. Taamaammat EU-p nammineq pisinnaassasoq isumaqartuaannarput, tamannalu siuttuuffigaat.

Nunarput nunarsuarmi ukkatarineqartoq

Franskit præsidentiata naalakkersuisut Danmarkilu tikeraarnermini isumaqatigiinniarfigissaneraa nalunarpoq. Kisianni Ulrik Pram Hadip tikeraarneq takutitsiniarnerusutut nalilerpaa.

- Macronip suunngitsutut piumasaannarminik pissanngikkaatigut USA-mut takutikkusuppaa. Taamammat inussiarnisaarnermut aamma Franskigip suliniutigerusutaanut takussutissaaneruvoq, taanna nassuiaavoq, itisiliillunilu:

Jens-Frederik Nielsen Frankrigip kujataaneeqqammerpoq, tassanilu Præsident Emmanuel Macron ilaatigut naapippaa. Sapaammilu tikeraarneq Kalaallit Nunaat nunanut allanut politikkikkut pisoqarfimmi suliaqarsinnaaneranik naalagaaffeqatigiit sinnerinut takussutissaasutut nalilerneqarsinnaavoq. Assi © : KNR / Markus Valentin

- Naalagaaffimmi qullersat isumaqatigiissuteqartoqassagaangat imaluunniit isumaqatigiissummik naammassinnittoqassagaangat aatsaat tikittaraluarput. Tikeraarnerli aamma atorlugu sulianik aallartitsisoqarsinnaavoq.

Vivian Motzfeldtip Emmanuel Macronimut qaaqqusineratigut nunarput nunarsuarmi immikkuullarittumik inissisimalersoq, Ulrik Pram Gad nassuiaavoq.

Innuttasutut ikittunnguit nalinginnaasumik namminersortumik nunanut allanut politikkeqanngitsut franskinit tikeraarneqarnerat innuttaasullu amerikamiut præsidentiannut itigartitsinerat nunatta sammiviliisinnaaneranik takutitsipput.

- Innuttaasut taama ikitsigineranni tamanna soqutiginarluinnartuuvoq. Qaaqqussuteqartoqarsinnaavoq imaluunniit itigartitsisoqarsinnaavoq, taamaaliornikkullu tamat nunanut allanut attaveqarnerannik ilusileeqataasoqarsinnaalluni.