IA Folketingimi: Illersornissaqarfiup siunissaa pillugu isumaqatigiinniarnermi Kalaallit Nunaat ersarinnerusariaqarpoq

Ukiut ingerlanerini illersornissaqarfik pillugu isumaqatigiinniarnerni Kalaallit Nunaat sunniutikippallaarpoq. Massakkut taamaattoqassanngilaq, IAp foketingimut ilaasortaatitaa Aaja Chemnitz oqarpoq.

Allattoq Helle Nørrelund Sørensen

maajip 23-at 2024 07:38

Nutserisoq Per Rosing

Quppernerit A4-t 15-nit aamma 25-nit quppernerup A4-p ataatsip missaani.

Christiansborgimimi politikerit illersornissaqarfik pillugu isumaqatigiissutaanni kingullerni marlunni Issittoq pillugu allatat immikkoortut taama annertussuseqarput. Tamatigullu naalakkersuisut illersornissaq pillugu isumaqatigiissutini atsioqataatinneqarneq ajorput.

Isumaqatigiissutit tassaapput ukiuni arlalinni atuuttussat Illersornissaqarfiup aningaasat sulisullu qanoq atornissaannik imaqartut.

Naallu Kalaallit Nunaat massakkut – siornatigut pisut akerleralugit – isumaqatigiinniaqataagaluartoq nuna manna tikilliugu isumaqatigiinniarnerni pissarsingaarsimanngilaq, IAp folketingimut ilaasortaatitaa Aaja Chemnitz isumaqarpoq.

- Isumaqatigiinniarneq sivitsungaatsiareerpoq Kalaallillu Nunaat pissarsingaanngilaq. Taamaattumik aamma isumaqarpunga pingaaruteqartoq Kalaallit Nunaata tungaaniit annertuumik kimigiisertariaqartugut immaqalu danskit naalakkersuisui sakkortuneroqisumik sunnerniartariaqalugit Kalaallit Nunaata eqqarsaatiginerunissaa anguniarlugu, Aaja Chemnitz KNR-imut taama oqarpoq.

Aamma atuaruk Vivian Motzfeldt illersornissamik isumaqatigiinniarneq pillugu: Kangerlussuaq ukkatarineqarpoq

Illersornissaqarfiup siunissaa pillugu isumaqatigiinniarnerni sivisuuni manna tikilllugu isumaqatigiinniutini immikkoortut marluk isumaqatigiissutigineqarput.

Siulleq januaarimeersuuvoq annertunerusumillu Illersornissaqarfiup ataatsimut aningaasaqarneranut tunngasuulluni. Immikkoortup aappaa apriilimeersoq sakkutuunngortitsinissamik, sakkutuujusussaanermik aamma illersorsinnaanissamik ukkataqarluni, taakkununnga ilaalluni Kangerlussuarmi Tunngaviusumik Issittoq Pillugu ilinniarneq aamma umiarsuarnut sorsuutinut nutaanut aningaasaliineq.

Immikkoortut pingajuat ilimagineqarluinnarpoq annertuumik Atlantikoq Avannarleq, Issittoq aamma nakkutilliineq pillugit ukkataqassasoq.

SULIAQ NAATSUMIK – ILLERSORNISSAQARFIK PILLUGU ISUMAQATIGIINNIARNERIT NUTAAT 2024-2033

Folketingimi isumaqatigiinneq tassaavoq oqaaseq alla politikikkut isumaqatigiissuteqarnermut.

2023-mi illersornissaqarfiup aaqqissuunneqarnera aamma aningaasanik atuinera pillugit isumaqatigiissut naavoq – taaneqartartoq illersornissaq pillugu isumaqatigiissut. Massakkut Christiansborgimi partiit isumaqatigiinniarput, aamma Kalaallit Nunaanni aamma Danmarkimi illersornissaq pillugu isumaqatigiissummik nutaamik 2033 ilanngullugu atuuttussamik.

Pisarneq malillugu Kalaallit Nunaanni Savalimmiunilu naalakkersuisut isumaqatigiinniarnernut toqqaannartumik akuuneq ajorput, kisianni taarsiullugu 'siunersiugassatut' piareersimasarput imaluunniit isumaqatigiinniarnerup ingerlanerani paasitinneqartarlutik.

Massakkut Savalimmiuni nunatsinnmilu naalakkersuisut isumaqatigiinniaqataapput, soorlu aamma Folketingimi politikerit Atlantikup Avannaaneersut aggersarneqartut.

Danmarkimi naalakkersuisut aalajangerput illersornissamik isumaqatigiissut immikkoortunut arlalinnut agguarniarlugu, kisianni aasareerpat immikkoortoq ataaseq arlallilluunniit ingerlanneqassapput.

Allisiguk

Taamaakkaluartoq Aaja Chemnitzip aarleqqutigaa Christiansborgemi partiit isumaqatigiinniummi immikkoortut pingajuata isumaqatigiinniutiginerani 'danskit politikkiat atuutissasoq'.

- Takoreerparput Illersornissaqarfik pillugu isumaqatigiinniarnerpassuarni danskit tungaanniit Kalaallit Nunaat puigorneqartartoq. Takorloorneqarsinnaavorlu tassanngaannaq isumaqatigiinniarneq naammassisoq Kalaallillu Nunaata tungaaniit malunnaatilimmik ilanngussisoqarsimanani.

Taamaattumik isumaqatigiinniarnerni Kalaallit Nunaat piumasaqaatissaminik tunuarsimaassanngitsoq, IA-p politikeria oqarpoq. Kisianni isumaqatigiinniarnerni Kalaallit Nunaata manna tikillugu annaasinnaasimasaanik aalajangersimasumik taasaqanngilaq.

Kalaallit Savalimmiormiulliu folketingimut ilaasortaatitaat illersornissaqarfik pillugu isumaqatigiinniarnernut nutaanut peqataanissaannut aggersarneqarput. Kisianni tassa naalakkersuisut aamma Savalimmiut naalakkersuisui Danmarkimik isumaqatigiinniarnerni pingaarnerusumik oqartussaaffeqarput.

Naalakkersuisoq: Illersornissaq pillugu ministeri qanimut oqaloqatigisarparput

Nuummiilli Naalagaaffinngornissamut Nunanullu allanut Naalakkersuisup Vivian Motzfeldtip (S) Aaja Chemnitzip aarlerinninnera tunngavissaqannginnerarpaa.

Isumaqatigiinniarnermi illersornissaqarfimmi Kalaallit Nunaannut tunngasut aatsaat kingusinnerusukkut sammineqassasut erseqqissarpaa.

- Isumaqatigiinniarnerit pingaarnerit uagutsinnut tunngassuteqartut aasap kingornatigut sammineqarumaarput.

Kisianni erseqqissarpaa Kalaallit Nunaat isumaqatigiinniutini immikkoortuni siullerni marlunni takuneqarsinnaasunik sunniuteqareersimasoq.

- Isumaqatigiinniarnerni siullerniilli illersornissamut ilinniarneq (issittumi tunngaviusumik ilinniarneq, aaqq.) angusimavarput piviusunngortillugulu, tamannalu tigussaasumik uppernarsaataavoq, Vivian Motzfeldt KNR-imut oqarpoq.

Naalakkersuisut illersornissaq pillugu ministerimik Troels Lund Poulsen-imik qanimut pitsaasumik attaveqarnerat qularnaveeqquserpaa, taanna upernaaq manna siusinnerusukkut Nuummiittumik Inatsisartunut ilaaasortat aamma innuttaasut illersornissaqarfiup siunissaa pillugu kissaatigisaat tusarumallugit.

KNR-imit apersorneqarluni Vivian Motzfeldt oqaluttuarpoq naalakkersuisut ilaatigut immikkut ittumik Illersornissaqarfiup Kangerlussuarmi atuuffianik ukkataqartut immikkoortumik tullinnguuttumik isumaqatigiinniarnermut atatillugu.

Aamma atuarukIllersornissamik ilinniarfik nutaaq soqutigineqarluartoq

Siumullu ilaasortaanit isumaqatigiinniarneq pillugu toqqissimaarnartinneqarpoq. Kuno Fencker, Inatsisartuni Nunanut allanut aamma Isumannaassutsimut Ataatsimiititaliami ilaasortaasoq, isumaqarpoq danskit illersornissamut ministeriata Kalaallit Niunaanniit kissaatigineqartut ataqqilluarai, isumaqarpoq.

Kiisalu nunatsinni politikerit Christiansborgimi politikerinit illersornissamut isumaqatigiinniarnernik ukkataqarnerupput, Kuno Fencker oqarpoq.

- Tamatumuunakkut oqartariaqarpunga naalakkersuisorput Inatsisartullu sukkasuumik sulisimasut immaqalu Danmarkimiittunit naammassisaqarnerullutik. Tassa iluamik takusinnaanngilara Danmarkimi suatungaatigut tuaviuussisoqartariaqarnersoq, oqarpoq.

KNR-ip Siumut sinnerlugu Folketingimut ilaasortaq Aki-Matilda Høegh-Dam illersornissaqarfimmik isumaqatigiinniarnerit pillugit aperaa. Kisianni suliaq pillugu naalakkersuisut Kuno Fenckerilu innersuussutigai.